Điều này có thể gây ngạc nhiên, nhưng router của bạn có một hệ điều hành và phần mềm chạy trên đó. Đây được gọi là firmware, phần mềm được thiết kế cho phần cứng cụ thể.

Và giống như hệ điều hành trên máy tính, bạn có thể thay đổi phần mềm đang chạy trên router của mình. Có thể cài đặt firmware router tùy chỉnh để cung cấp các tính năng bổ sung chưa có trên thiết bị. Đây có thể là bất cứ điều gì từ việc chạy một điểm truy cập phải trả tiền đến kết nối qua VPN.

Hãy đọc để tìm hiểu thêm về phần mềm router và khám phá firmware router tốt nhất là gì.

Tại sao nên sử dụng firmware router tùy chỉnh?

Lý do đầu tiên và quan trọng nhất khiến bạn muốn cài đặt firmware thay thế là để thêm các tính năng. Thông thường, những tính năng bổ sung có thể có trên phần cứng cấp độ người tiêu dùng nhưng không được nêu bật vì nhiều lý do.

Điều này có thể hiểu được. Các nhà sản xuất muốn giữ cho thiết bị đơn giản và dễ dàng cấu hình. Trong hầu hết các trường hợp, họ bán phần cứng đắt hơn nhiều cho những người muốn những tính năng đó. May mắn thay, mọi người đã nghiên cứu những cách để có được phần mềm ưa thích trên phần cứng đơn giản này!

Một số tính năng mà firmware thay thế cung cấp là:

Nhưng router sẽ hoạt động với phần mềm tùy chỉnh chứ? Và đó có phải là điều bạn nên làm không?

Cài đặt firmware router tùy chỉnh có an toàn không?

Cài đặt firmware tùy chỉnh trên router cung cấp các tính năng mới. Nhưng nó không phải là một lựa chọn mà mọi người nên dùng.

Nếu bạn không thoải mái với việc bảo hành bị vô hiệu hóa, nên tránh cài đặt phần mềm mới trên router.

Cài đặt firmware tùy chỉnh sẽ hủy bảo hành thiết bị. Nếu bạn vừa mua một router mới giá $150, có thể sẽ an toàn hơn khi dùng firmware của nhà sản xuất.

Nếu không, cũng có khả năng bạn làm đóng băng router của mình và khiến thiết bị trở nên vô dụng.

Router nào sẽ hoạt động với phần mềm tùy chỉnh?

Câu hỏi này phụ thuộc rất nhiều vào model router. Thông thường, các thiết bị từ những nhà sản xuất router phổ biến nhất được nhắm mục tiêu bởi nhiều nhà phát triển firmware.

Các chipset, bộ não đằng sau các router, cũng được sử dụng trong những model khác. Như vậy, đôi khi bạn sẽ thấy một số thương hiệu không phổ biến lắm có sẵn firmware router tùy chỉnh.

Dù thế nào đi nữa, bạn vẫn an toàn nhất với các model đã được thử nghiệm với từng firmware thay thế. Tuy nhiên, trước khi tiếp tục, hãy luôn nhớ rằng bạn nên kiểm tra từng firmware để xem nó hỗ trợ model nào.

Tiếp theo, hãy tìm hiểu những firmware khác nhau có sẵn.

Những firmware có sẵn

1. Firmware DD-WRT

DD-WRT cho đến nay là firmware thay thế được biết đến, phân phối và thử nghiệm nổi tiếng nhất. Nó đã được phát triển trong vài năm nay và được coi là ổn định. Thật dễ dàng để cài đặt từ trang nâng cấp firmware và bao gồm tất cả các tính năng được liệt kê ở trên.

Sau khi cài đặt, bạn sẽ thấy mình có thể làm mọi thứ với router (những điều mà trước đó không thể thực hiện được). Ngay cả khi các tính năng đã được bao gồm trước đó, việc nâng cấp lên một firmware an toàn và đáng tin cậy cũng là việc nên làm. Hãy nói lời tạm biệt với các lỗ hổng cấu hình router mặc định.

DD-WRT miễn phí và có sẵn cho một vài router mới. Bạn có thể kiểm tra xem router của mình có được hỗ trợ hay không bằng cách truy cập cơ sở dữ liệu router.

2. Firmware Fresh Tomato

Link tham khảo:

http://www.polarcloud.com/tomato

Dựa trên phần mềm Tomato nổi tiếng, Fresh Tomato là một cải tiến, dựa trên DD-WRT. Nó dễ cài đặt, dưới sự phát triển tích cực, nhưng không có tính năng phong phú. Fresh Tomato bù đắp lại điều này bằng việc thân thiện với người dùng và cung cấp một số tính năng nâng cao như QoS và shell.

Tuy nhiên, Fresh Tomato không có sẵn trên nhiều router như DD-WRT. Kiểm tra trang chủ để xem router của bạn (và số phiên bản cũng rất quan trọng) có được liệt kê là tương thích không.

3. Advanced Tomato

Giống như Fresh Tomato, Advanced Tomato là một cải tiến so với firmware Tomato ban đầu. Nếu bạn đang tìm kiếm một giao diện người dùng được cải thiện, thì bây giờ là lúc để chuyển sang Advanced Tomato.

Với thiết kế hiện đại, GUI của Advanced Tomato rất trực quan. Đây là một sự thay thế mạnh mẽ cho DD-WRT. Kết quả là trải nghiệm quản lý router sẽ thay đổi hoàn toàn cách bạn sử dụng router không dây.

4. Firmware router mã nguồn mở: OpenWRT

OpenWRT được biết đến là một firmware router mã nguồn mở. Thay vì cố gắng trở thành một tùy chọn dành cho tất cả mọi người, OpenWRT đã xây dựng một nền tảng mà những người khác có thể xây dựng các gói. OpenWRT có một hệ thống quản lý gói cho phép bạn mở rộng router của mình theo bất kỳ cách nào có thể nghĩ tới.

Tất nhiên, bạn sẽ cần kiến ​​thức và thời gian để lập trình nó. Tuy nhiên, các image firmware cũng có sẵn để tải xuống và cài đặt trên phần cứng router.

Bản thân OpenWRT không tích hợp GUI (Giao diện người dùng đồ họa). Thay vào đó, X-WRT bổ sung chức năng này và bao gồm khả năng giám sát, cũng như quản lý router từ xa thông qua giao diện web.

5. Chilifire

Link tham khảo:

http://www.chillifire.net/

Nếu bạn muốn có một điểm phát sóng WiFi, Chilifire là firmware nên được lựa chọn. Firmware chuyên nghiệp này cho phép bạn cung cấp quyền truy cập hotspot miễn phí hoặc trả tiền từ router người tiêu dùng.

Nhược điểm là Chilifire có phiên bản miễn phí hỗ trợ các phương thức truy cập hạn chế và tối đa 10 người dùng mỗi tháng. Nếu bạn muốn cung cấp nhiều hơn thế, hoặc tính phí cho quyền truy cập, Chilifire sẽ lấy phần trăm doanh thu của bạn.

Đổi lại, bạn có được một firmware rất chuyên nghiệp sẽ khiến bạn phải không phải đau đầu trong việc quản lý. Firmware này có sẵn trên nhiều router khác nhau, vì vậy hãy kiểm tra trang web của Chilifire để biết thông tin đầy đủ về thiết bị tương thích.

6. Firmware Gargoyle

Dựa trên OpenWRT, Gargoyle là một firmware khác thêm hạn ngạch quản lý băng thông và quy tắc truy cập mạng cho các router. Nó chủ yếu hỗ trợ các thiết bị TPLink, cùng với một số router Buffalo, Netgear và Linksys. Tuy nhiên, vì nó dựa trên OpenWRT, nên danh sách các router tương thích sẽ giống nhau (với một số biến thể).

Được cập nhật vài tháng một lần, Gargoyle áp dụng các bản sửa lỗi upstream từ OpenWRT, giữ cho router của bạn bảo mật và ổn định.

Gargoyle là một lựa chọn tốt nếu bạn đang tìm kiếm một thứ gì đó khác biệt.

7. libreCMC

libreCMC

libreCMC hiện giờ được hợp nhất với LibreWRT. libreCMC là một bộ hệ điều hành nhúng hoàn toàn miễn phí hoạt động trên các router và máy tính đa năng. Nó nhằm mục đích cung cấp cho người dùng sự tự do và quyền kiểm soát phần mềm chạy trên phần cứng của họ. Hầu hết phần cứng mà libreCMC hỗ trợ bao gồm một loạt các router và một số máy tính bảng đơn bo nhỏ.

Đây là phần mềm miễn phí 100% và đáp ứng tiêu chuẩn GNU FSDG (GNU Free System Distribution Guidelines). libreCMC bao gồm hai dự án, một là bản phân phối GNU/Linux-libre và một là hệ điều hành thử nghiệm không dựa trên Linux kernel.

Điều quan trọng hơn bao giờ hết là đấu tranh giành quyền tự do kiểm soát phần mềm chạy trên một thiết bị nhất định. Người dùng phải có quyền tự do kiểm soát thiết bị của mình, chứ không phải các OEM đã sản xuất thiết bị ban đầu. Vì libreCMC là phần mềm miễn phí nên người dùng có toàn quyền kiểm soát những gì phần mềm trên thiết bị của họ đang thực hiện. Điều này rất quan trọng vì nó có nghĩa là cộng đồng có thể thêm các tính năng mới, xem xét những gì phần mềm đang làm và thực hiện các cải tiến có lợi cho cả cộng đồng.

Nhiều thiết bị phổ biến và bo mạch sẽ không được libreCMC hỗ trợ. Nếu thiết bị có modem DSL hoặc chipset WiFi 802.11ac, thì dự án libreCMC không thể hỗ trợ các thiết bị này. Hiện tại không có chipset modem DSL hoặc 802.11ac (libre) hoàn toàn miễn phí.

libreCMC GNU/linux-libre là một nhánh của dự án LEDE nổi tiếng, nhưng sử dụng linux-libre kernel và loại bỏ một số thành phần không miễn phí có trong LEDE.

Một số người có quan điểm rằng mọi người nên có quyền tự do kiểm soát phần mềm chạy trên thiết bị mà họ sở hữu. Nếu bất kỳ thỏa hiệp nào được thực hiện, thì một số lợi ích của phần mềm miễn phí sẽ không còn nữa. Dự án OpenWRT/LEDE giúp mang lại cho người dùng nhiều tự do hơn những gì họ có, nhưng một số thiết bị và gói được hỗ trợ là không miễn phí. Do đó, libreCMC là sự thay thế đáng xem xét

libreCMC phát hành phiên bản mới 3 – 6 tháng một lần, tùy thuộc vào việc có lỗ hổng bảo mật hoặc lỗi thiết kế nghiêm trọng nào hay không.

Dự án libreCMC cung cấp các phiên bản image khác nhau để đạt được kết quả mong muốn và sự hỗ trợ liên tục của phần cứng với tài nguyên hạn chế. Những phiên bản khác nhau bao gồm:

– Main: Cung cấp trải nghiệm sử dụng sáng tạo dễ dàng hơn, bao gồm giao diện web Luci, hỗ trợ quản lý gói đầy đủ và IPv6 stack cơ bản. Những image này chỉ chạy trên router có 8M bộ nhớ Flash trở lên.

– Legacy: Mặc dù tương tự như các Main image, những image này được nhắm mục tiêu vào các router với 4M bộ nhớ Flash; cung cấp giao diện web Luci (không hỗ trợ SSL), IPv6 stack cơ bản và không có tính năng quản lý gói.

– Core: Một image cơ bản với tính năng quản lý gói, IPv6 stack cơ bản và không có giao diện web. Những image này chạy trên router có chưa tới 8M bộ nhớ flash, nhưng việc quản lý gói bị giới hạn trên 4 triệu mục tiêu.

Đâu là firmware router tốt nhất?

Bây giờ, bạn đã có một ý tưởng về việc firmware nào phù hợp để cập nhật phần mềm router của mình.

Nếu bạn đang tìm kiếm firmware router tốt nhất, hãy xem xét:

Mỗi tùy chọn đều có ưu và nhược điểm riêng. Rõ ràng, bạn bị giới hạn trong những phần cứng bạn sở hữu hoặc có thể mua, nhưng lựa chọn cuối cùng vẫn nằm trong tay bạn. Nếu bạn đang tìm kiếm phần mềm dễ sử dụng, hãy xem xét Tomato.

DD-WRT có nhiều tính năng và hỗ trợ cộng đồng nhiều nhất, vì vậy cũng là một lựa chọn tuyệt vời. Bạn có thể tham khảo bài viết: DD-WRT, Tomato và OpenWrt – Đâu là firmware router tốt nhất? để biết thêm chi tiết.

Nếu muốn thiết lập VPN nhưng không có router, bạn có thể cài đặt một trong những ví dụ về firmware này không? Thay vào đó hãy thử một router VPN chuyên dụng.

Chúc bạn tìm được cho mình lựa chọn phù hợp!