File server là server trung tâm trong mạng máy tính cung cấp hệ thống file hoặc ít nhất là các phần của hệ thống file cho những client được kết nối. Do đó, file server cung cấp cho người dùng một nơi lưu trữ trung tâm cho các file trên phương tiện dữ liệu nội bộ, mà tất cả mọi client được ủy quyền đều có thể truy cập được. Tại đây, quản trị viên server xác định các quy tắc nghiêm ngặt, liên quan đến việc người dùng nào có quyền truy cập.

1. Nguyên lý hoạt động của File Server

Phần cứng phù hợp là nền tảng cho một file server đáng tin cậy. Tất nhiên, quan trọng nhất là bao gồm ổ cứng cung cấp đủ dung lượng cho các file và chương trình cần thiết, cũng như hệ điều hành tương ứng và phần mềm để sử dụng các client. Server cũng cần đủ bộ nhớ hoạt động và sức mạnh để xử lý các quá trình truy cập file, cũng như chương trình cho nhiều người dùng khác nhau một cách nhanh chóng và không bị lỗi. Việc một PC tiêu chuẩn có thể đáp ứng các yêu cầu phần cứng hay không hoặc có yêu cầu thiết lập server đặc biệt nào không chủ yếu phụ thuộc vào số lượng người dùng.

Các giao thức mạng đặc biệt chịu trách nhiệm giao tiếp giữa file server và client: Trong khi giao thức SMB (Server Message Block) do IBM phát triển được sử dụng trong mạng cục bộ với các thiết bị Windows và macOS, những máy tính có hệ thống giống Unix – chẳng hạn như các bản phân phối Linux – phần lớn hoạt động với giao thức NFS (Network File System). Để kết hợp cả hai loại giao thức trong một mạng duy nhất, các file server và client dựa trên Unix/Linux phải được trang bị phần mềm triển khai giao thức SMB trong những hệ thống này

Truy cập file server qua Internet thường hoạt động với FTP (File Transfer Protocol) hoặc SFTP – biến thể được mã hóa của nó (FTP bảo mật). Ngoài ra, SCP được mã hóa (Secure Copy) và các giao thức WebDAV dựa trên HTTP cũng được sử dụng.

File server là gì?

Hình 1: Mô hình hoạt động của FileServer

2. Chức năng của FileServer

Chức năng chính của file server là cho phép nhiều người dùng truy cập vào file được lưu trữ và không gian lưu trữ miễn phí cho kho file. Vì lý do đó, các server này đặc biệt phổ biến như một nơi lưu trữ trung tâm cho những file nội bộ của công ty, chứ không chỉ phù hợp với người dùng cá nhân. Trong nhiều trường hợp, các công ty cũng sử dụng file server làm server tải xuống được kết nối với dịch vụ web của riêng họ. Bằng cách này, họ cho phép khách hàng hoặc khách truy cập trang web tải xuống nội dung được chọn như chương trình, driver, cập nhật, hình ảnh hoặc video một cách dễ dàng.

Sao lưu dữ liệu của người dùng. Mục đích chính của việc sao lưu dữ liệu là để đảm bảo an toàn và chống mất mát dữ liệu

Việc xây dựng hệ thống File server thường hỗ trợ một vài hình thức bảo mật hệ thống nhằm hạn chế quyền truy cập đối với người dùng hoặc nhóm người dùng cụ thể.

3. Lợi ích của việc sử dụng file server

Đảm bảo về tính tập trung, client được phân quyền có thể truy cập các file được lưu trữ, mỗi một client là một file riêng để đảm bảo tính riêng tư và bảo mật dữ liệu

Một lợi thế quan trọng khác của việc sử dụng file server là nó giảm bớt sự sự nghẽn về tài nguyên trên client. Ngoại trừ các tài liệu cá nhân, về cơ bản tất cả mọi file doanh nghiệp và bản sao lưu có thể được lưu trữ trên file server, tùy thuộc vào cách công ty muốn sử dụng kho lưu trữ file.

Nếu file server được cấu hình để truy cập từ xa qua Internet, các file cũng có thể truy cập giống như một dịch vụ lưu trữ trực tuyến. Nhưng không giống như giải pháp đám mây, công ty luôn giữ quyền kiểm soát các file và bảo mật chúng. Điều này thể hiện một lợi thế rõ ràng so với các giải pháp của bên thứ ba.